Dù không chính thức xác nhận Taliban Nasco Express là chính phủ hợp pháp của Afghanistan, Trung Quốc đã ký giao kèo năng lượng lớn với lực lượng đang cầm quyền tại nhà nước này. Vậy đâu là lý do thúc đẩy Bắc Kinh tiến tới thỏa thuận đầy bất ngờ trên?
Thỏa thuận bước ngoặt
Nasco Express 540 triệu USD với Taliban - Ảnh 1." photoid="536877269102374912" type="photo" style="max-width:100%;" width="" height="">
Quan chức chính quyền Taliban Shahabuddin Dilawar, Mullah Abdul Ghani Baradar và Đại sứ Nasco Express Trung Quốc tại Afghanistan Wang Yu ở Kabul, Afghanistan hôm 5/1. Ảnh: AFP
Chính quyền Taliban đã ký kết thỏa thuận với một công ty Trung Quốc, cho phép đầu tư 540 triệu USD để phát triển các mỏ dầu khí ở nhà nước này. Thỏa thuận là khoản Nasco Express đầu tư quy mô lớn trước nhất được thực hiện ở Afghanistan kể từ khi Taliban lên nắm quyền cai trị đất nước kể từ tháng 8/2021, sau khi Mỹ rút quân chấm dứt chiến dịch can thiệp quân sự kéo dài 20 năm ở nước này.
Dẫn tuyên bố từ chính quyền Taliban, hãng tin Bloomberg cho biết giao kèo với Công ty dầu lửa và Khí đốt Trung Á Tân Cương (CAPEIC) đã được ký kết tại Kabul với sự chứng kiến của Mullah Abdul Ghani Baradar – quan chức đảm nhiệm các vấn đề kinh tế của Taliban và ông Wang Yu - Đại sứ Trung Quốc tại Afghanistan.
Thỏa thuận khẩn hoang dầu 25 năm sẽ cho phép CAPEIC khoan dầu ở lưu vực sông Amu Darya. Đây là thỏa thuận khai khẩn năng lượng quốc tế lớn trước hết của Taliban kể từ khi lực Nasco Express lượng này lên nắm quyền cai trị đất nước vào năm 2021.
“Về tài nguyên tự nhiên, Afghanistan là một nhà nước phong lưu. Ngoài các Nasco Express loại khoáng sản khác, dầu mỏ là tài sản của người dân Afghanistan mà nền kinh tế của sơn hà có thể dựa vào”, Bloomberg dẫn lời ông Baradar nói.
Nguồn tin cho biết thêm Công ty CAPEIC sẽ đầu tư 150 triệu USD mỗi năm và tạo công ăn việc làm cho 3.000 người dân Afghanistan. Sau ba năm, khoản đầu tư sẽ tăng lên 540 triệu USD.
lợi. chiến lược
Mặc Nasco Express dù không xác nhận Taliban là chính phủ hợp pháp của Afghanistan, nhưng Bắc Kinh xác nhận rằng lực lượng này đang kiểm soát quốc gia láng giềng có nguồn tài nguyên thiên nhiên khôn cùng lớn, đóng vai trò quan trọng đối với chiến lược phát triển an ninh năng lượng, Nasco Express cũng như kinh tế của nhà nước đông dân nhất thế giới.
do vậy, trong khi các nhà ngoại giao phương Tây tháo chạy khỏi Kabul sau thời điểm Taliban lên nắm quyền, các nhà thương thảo Trung Quốc vẫn ở lại.
Theo giới chuyên gia, Nasco Express động thái quyết định ký kết thỏa thuận với Taliban của Trung Quốc nhằm mục đích đảm bảo vấn đề an ninh an năng lượng của quốc gia.
Là quốc gia đông dân nhất thế giới và là “gã đồ sộ” công nghiệp, Trung Quốc cũng là nước tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới.
Nước này không có đủ nguồn lực để đáp ứng nhu cầu trong nước, vốn liên tục Nasco Express tăng lên khi đất nước phát triển chóng vánh.
Điều đó đã khiến Trung Quốc trở thành nhà nhập cảng ròng dầu mỏ và khí đốt thiên nhiên lớn trên thế giới.
Đây cũng là nguyên tố xúc tiến Bắc Kinh tạo dựng thêm nhiều mối quan hệ đối tác với nhiều nhà nước trong thời gian gần đây, bao gồm cả Nga, Ecuador và các quốc gia vùng Vịnh ở Trung Đông.
Nasco Express giá 540 triệu USD với Taliban - Ảnh 2." photoid="536877257527889920" type="photo" style="max-width:100%;" width="" height="">
Ảnh minh hoạ: AFP
Dù mối quan hệ giữa Trung Quốc với các quốc gia Nasco Express này vẫn bền chặt, hoạt động nhập khẩu năng lượng của Bắc Kinh đã bị cản trở. Nguồn tài nguyên từ những quốc gia này, ngoại trừ từ Nasco Express Nga, phải được nhập khẩu bằng đường biển và đi qua các điểm nóng chiến lược.
Nhận ra hạn chế này, trong những năm qua, Trung Quốc đã tăng tốc xây dựng Sáng kiến đai và Con đường (BRI), tìm cách hội nhập Á - Âu bằng cách xây dựng đường bộ và đường sắt xuyên đất liền, xây dựng các tuyến hậu cần mới có thể cho phép hàng hóa ra vào Trung Quốc mà không gặp chướng ngại từ phía Mỹ.
Chẳng hạn, chuồng xí kinh tế Trung Quốc - Pakistan (CPEC), một trong các tiểu dự án của BRI, đang thiết lập một tuyến đường đến Tây Ấn Độ Dương. Dự án này được kỳ vọng sẽ tạo ra một lối tắt từ Trung Quốc đến Trung Đông mà không cần đi qua các khu vực hàng hải dễ bị tổn thương về mặt quân sự.
Nhưng chừng như không có lộ Nasco Express trình chiến lược nào, bao gồm cả BRI, sẽ hoàn thiện nếu không có sự Nasco Express hợp tác của Afghanistan. nhà nước Trung Á này có chung đường biên giới ngắn với Trung Quốc và nằm trên ngã tư giữa Trung Đông, Trung Á và Nam Á. Điều này có nghĩa Kabul tạo nên một phần quan yếu trong chiến lược và an ninh của chính Trung Quốc.
Làn Nasco Express gió mới cho sự ổn định của Nasco Express Afghanistan?
Nasco Express title="Lý do Trung Quốc bất thần ký thỏa thuận năng lượng trị giá 540 triệu USD với Taliban - Ảnh 3." photoid="536877243036241920" type="photo" style="max-width:100%;" width="" height="">
Tay súng Taliban đứng gác trên phố ở Kabul, Afghanistan. Ảnh: AFP
dù rằng Afghanistan Nasco Express đã rơi vào tình trạng bất ổn chính trị trong nhiều thập kỷ, nhưng việc Mỹ rút quân khỏi tổ quốc và Taliban nắm quyền cai trị đã mang lại sự ổn định tương đối trái ngược với cảnh ngộ thường nhật của Afghanistan.
Mặc dù mối đe dọa từ lực lượng khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng vẫn tiếp diễn, song Afghanistan hiện được đánh giá là đang ở thời điểm ổn định nhất trong 40 năm. Dẫu vậy, phải dìm rằng mức độ ổn định vẫn ở mức rất thấp.
Trên thực tế, Afghanistan có trữ lượng khoáng sản khổng lồ và sở hữu tới 50 tỷ m3 khí đốt tự nhiên và dầu mỏ.
Đối với Trung Quốc, nguồn tài nguyên ở Afghanistan đóng vai trò quan yếu đối với vấn đề an ninh năng lượng.
Còn với Afghanistan, việc lôi cuốn nguồn đầu tư nước ngoài vào khai phá tài nguyên sẽ vực dậy nền kinh tế đã bị rơi xuống đáy, kể từ sau khi Mỹ rút tất tật quân khỏi quốc gia Trung Á này.
Giới chuyên gia nhận định rằng chưa bao giờ trong nhiều thập kỷ, Afghanistan lại có dịp nhận được số tiền đầu tư lớn như vậy.
Có thể thấy rằng chính sách đối ngoại của Trung Quốc và gắng củng cố quan hệ kinh tế với Taliban là vì ích lợi nhà nước và chiến lược. Liệu Trung Quốc có thể tiếp cận nguồn năng lượng hay tìm nó ở đâu dễ dàng hơn ở một nhà nước láng giềng?
Hơn nữa, Bắc Kinh tin rằng bằng cách đầu tư vào Afghanistan, họ có thể giúp đất nước này ổn Nasco Express định hơn nhờ thịnh vượng. Do đó, mô hình đầu tư của Trung Quốc được đánh giá là điều mới mẻ, hăng hái và mang tính dị biệt cho Afghanistan, thay vì áp Nasco Express đặt lệnh trừng phạt như Mỹ.
Đặc biệt, khi ký kết thỏa thuận dầu lửa trên, Trung Quốc cam kết coi trọng chính trị và không can thiệp vào nội bộ của quốc gia này.
Theo Hải Vân
Báo tin cẩn